Skocz do zawartości
Forum Kopalni Wiedzy

Ranking


Popularna zawartość

Treść z najwyższą reputacją w 22.09.2021 uwzględniając wszystkie działy

  1. 1 punkt
    Zanim nazwiesz coś bzdurą to proszę zapoznaj sie z pracami historyków, którzy tą tematyka zajmują się bądź zajmowali od lat: Topolskiego, Kuli, Leszczyńskiego, Pobłockiego, Tazbira i wielu innych, którzy te kwestie dokładnie przeanalizowali. Bo na razie to powtarzasz może nie banialuki, ale szkolne stereotypy sprzed lat. Alternatyw mieli chłopi czy nawet niewolnicy więcej niż wpólczesny pracownik najemny, który jest wtłoczony z jednej strony w obowiązki pracownicze, w drugiej w przymus państwowy. Pierwszą i podstawową było istnienie dużych wolnych przestrzeni bez żadnej faktycznej kontroli ze strony państwa czy też warstwy panującej. Pobłocki nazwał to bezpaństwami. Najsłynniejsza była Zomia - to nazwa raczej nieoficjalna, zamieszkana przez ok. 100 mln ludzi w Azji Płd-Wsch. https://en.wikipedia.org/wiki/Southeast_Asian_Massif O Zomi byl nawet artykuł w KW: https://kopalniawiedzy.pl/Zomia-Azja,19717,1 : W kilku górskich dialektach Azji słowo zo oznacza odległy, mia - ludzi. Zomia to nazwa nadana transgranicznemu obszarowi skupiającemu miliony ludzi żyjących poza kontrolą swoich państw, ich organów i prawa stanowionego. Rzeczywistość tych ludzi w istocie jest bardzo odległa od nasze[...] Grupa badaczy na czele ze Scottem uznaje Zomię za teren skupiający dwa rodzaje ludzi. Po pierwsze, zamieszkują ją grupy etniczne od lat osiadłe w górach. Ich styl życia jest postrzegany jako relikt dawnych czasów, kiedy większość ludzi żyła poza państwem, formując własne plemiona i klany. Po drugie uznają, że Zomia jako 'społeczność peryferyjna' powstała poniekąd w reakcji na utworzenie centrów gospodarczych i ośrodków będących pod władzą rządów. Skupia zatem ludzi opuszczających organizujące się politycznie obszary, np. Lahu, Hani, Akha, ludzy przenieśli się z terenów podległych państwowej władzy. W Polsce bezpaństw też było sporo. Najsłynniejsze to Dzikie Pola na płd-wsch. Kresach Rzeczpospolitej. Ich najbardziej znanymi mieszkańcami byli siczowi Kozacy Zaporoscy, którzy stworzyli swoistą zmilitaryzowaną strukturę opartą o bezpośrednią demokracje wojenną. Ale Dzikie Pola były pełne uciekinierów wyrywających się z feudalnego systemu, a także zwykłych awanturników i hultajów. Innymi bezpaństwami były: - Puszcza Karpacka. Silnie rozwinięte zbójnictwo, które znów było dosyć silnie zdemokratyzowane. To stamtąd wywodzą się znani bezpaństwowcy - Huculi. W XVI-XVIII w. trudno dostępne górskie lasy pełne były grup zbójnickich. Najsłynniejszy, Janosik nijak się miał do Ihnata Wysoczana z Pokucia. Ten ostani był tak potężny, że w czasie Powstania Chmielnickiego zebrał pod broń nawet 40 tyś czerni (nawet jak podzielimy przez 4 to i tak sporo), czyli de facto ludzi nie godzących się na pańszczyźniany porządek. Obległ na zamku Pniów lokalna szlachtę, która schroniła się w jego murach. Do pokonania tego bezpaństwowca zaciągneto 8 choragwi wojska, w tym husarie. - Rozległe lasy Polski północno-wschodniej i Litwy, w tym Puszczy Zielonej i Białej. W puszczach mieszkali budnicy, zajmujacy się gospodarką leśną, na terenie Puszczy Białej i Zielonej byli to Kurpie. -Puszca Notecka. Była bezpaństwem przede wszystkim dla mieszkańców Śląska i Wiekopolski. Poza Polską były to np. małe, demokratyczne " republiki pirackie", w zasadzie społeczności, inne rozległe tereny bez państwowej kontroli lub kontroli iluzorycznej - najsłynniejszym bezpaństwem był Dziki Zachód, w USA bardziej znany jako Old West lub Far West. Co jest cechą charakterystyczną bezpaństw? Odrzucenie ówczesnego porządku prawnego i społecznego, często silna demokratyzacja i przede wszystkim gospodarka, która nie opierała się na monokulturze zbożowej. . Jeden z najwybitniejszych wodzów począku XVIII w., król Szwecji Karol XII też pewnie tak myślał. Efekt, ponad tysiac zabitych Szwedów, którzy w Wojnie Północnej bili regularne armie Polski, Rosji, Saksonii : https://histmag.org/Szwedzki-Wietnam-walki-Karola-XII-w-lasach-kurpiowskich-22772 Także z tym byciem gorszym na polu walki bym uważał. Mądrzy władcy, zdolności wojskowe, bitnośc i zawziętość tych bezpaństwowców potrafili wykorzystać. Np. granicę habsburską chronili graniczarzy, wywodzący się z adriatyckich piratów bitni mieszkańcy pogranicza, bezpaństwowcy. Dlaczego więc ten system się nie załamywał? Wbrew temu co napisał @peceed dlatego, że istniała alternatywa. Ucieczka w bezpaństwa - Topolski na podstawie swoich badań szacuje, że w ciagłym ruchu, w ciągu roku było nawet 10% chłopstwa -ogrom (na podstawie procesów o zbiegostwo)! Po co było więc robić rewolucje jak była alternatywa w postaci całkowcie odmiennego sytemu społecznego? Większość ludzi była jednak oportunistami i nie wybierała ucieczki w całkiem odmienny świat. Pełnorolni chłopi pańszczyźniani też byli beneficjantami tego sytemu - mieli swoją służbe wywodzącą się z najniższych warstw wsi - komorników, pokątników etc. Na Południu USA niemało było czarnoskórych palntatorów i właścicieli niewolników. O tym się jednak mało pisze. Niektórzy zaś tylko okresowo zrywali z codziennym życiem. Szczyt ruchu hajdmackiego czyli rozbójniczego w XVIII w. Ukrainie, przypadał na lato, gdy trawy były soczyste a kiesy puste - najwieksze zadłużenie chłopów w pańskich karczmach przypadało na czerwiec, trzeba było sobie odbić, również na pańskim. Rządzą od niedawna. J. Scott, antropolog cytowany w zalinkowanym przeze mnie artykule w KW, wiąże paternalizm ścisle z monokulturą zbożową, wyrosłych na tym fundamencie państwach, instytucji niewolnictwa i religii monoteistycznej (bój-ojciec). A tu wywiad do przeczytania jak to drzewiej bywało z tym paternalizmem: https://przekroj.pl/spoleczenstwo/matriokracja-nadchodzi-a-w-zasadzie-to-wraca-milada-jedrysik Nie, nazywam rzeczy po imieniu. To w XXw. ten temat wykoślawili historycy, być może na usprawiedliwienie pańskiej Polski - w końcu cały czas żyjemy w cieniu rocznic, nieudanych w ogromnej większości, powstań. Dlaczego pańszczyzna była niewolnictwem - bo było takim de iure i de facto. Opierała się na poddaństwie osobistym, gruntowym i sądowym. Dziś pracodawca może co najwyżej zwolnić z pracy, wtedy pan mógł, w majestacie prawa, powiesić. Czujesz róznice?
Ten Ranking jest ustawiony na Warszawa/GMT+01:00
×
×
  • Dodaj nową pozycję...